Trong vài ngày qua, Taliban đã giành quyền kiểm soát 26 trong số 34 thủ phủ cấp tỉnh của Afghanistan. Trong một diễn biến đáng chú ý mới nhất, Taliban đã tiến vào thủ đô Kabul.
Nhóm vũ trang hiện kiểm soát khoảng 65% Afghanistan khi quân đội nước ngoài, do Hoa Kỳ lãnh đạo, sắp hoàn tất quá trình rút khỏi quốc gia Nam Á này sau cuộc chiến kéo dài 20 năm.
Ít nhất 244.000 người đã phải di dời ở Afghanistan kể từ khi lực lượng Taliban bắt đầu một số cuộc tấn công vào chính phủ Afghanistan do Mỹ hậu thuẫn vào đầu tháng 5, theo Al Jazeera.
Vậy Afghanistan có gì đặc biệt? Những thông tin thú vị về Afghanistan do Đài Al Jazeera tổng hợp:
1. Nội địa
Afghanistan là một quốc gia không giáp biển ở biên giới giữa Trung và Nam Á. Afghanistan giáp với Pakistan ở phía đông và nam, Iran ở phía tây, Turkmenistan, Uzbekistan và Tajikistan ở phía bắc, và Trung Quốc ở phía đông bắc.
Với 34 tỉnh và tổng dân số là 38 triệu người, Afghanistan là một trong 40 quốc gia đông dân nhất trên thế giới.
Khoảng 4,5 triệu người (12% dân số cả nước) sống ở Kabul, thủ đô miền đông Afghanistan. Các thành phố lớn khác bao gồm Herat (1,9 triệu dân), Nangarhar (1,5 triệu dân), Balkh (1,3 triệu dân) và Kandahar (1,2 triệu dân).
2. Afghanistan rộng lớn như thế nào?
Afghanistan có diện tích khoảng 652.860 km vuông, lớn gần bằng bang Texas của Hoa Kỳ và gần gấp đôi diện tích của Việt Nam.
3. Các tuyến đường thương mại và cửa khẩu biên giới
Là một quốc gia không giáp biển, Afghanistan phụ thuộc vào các nước láng giềng về các tuyến đường thương mại và cung cấp. Ví dụ, dựa vào các cảng của Pakistan cho thương mại quốc tế.
Afghanistan và Pakistan có chung gần 2.600 km đường biên giới, với hai cửa khẩu đang hoạt động. Trong đó có cửa khẩu quay vòng ở Bordak, vốn do Taliban kiểm soát từ cuối tháng Bảy.
4. Đất nước nhiều núi và sa mạc
Afghanistan là quốc gia có nhiều núi thứ 8 trên thế giới, với nhiều khu vực không thể tiếp cận.
Thủ đô Kabul cao hơn mực nước biển 2 km. Dãy núi Hindu Kush (một phần mở rộng của dãy Himalaya) trải dài phía đông bắc Afghanistan, trong khi phần tây nam của đất nước phần lớn được bao phủ bởi sa mạc.
5. Cây thuốc phiện
Afghanistan là nước sản xuất thuốc phiện lớn nhất thế giới. Phần lớn cây thuốc phiện (Poppy poppy) mọc ở phía Tây Nam của đất nước.
Theo Điều tra Thuốc phiện mới nhất năm 2020, Afghanistan có 224.000 ha đất được sử dụng để trồng cây thuốc phiện. Hơn một nửa diện tích trồng cây thuốc phiện (115.597 ha) nằm ở tỉnh Helmand, tây nam Afghanistan.
6. Hầu hết mọi người sống trong cảnh nghèo đói
Trước đại dịch covid-19, ít nhất 54,5% dân số Afghanistan sống dưới mức nghèo khổ. Tỷ lệ này hiện được ước tính là cao tới 72%.
7. Tỷ lệ biết chữ rất thấp
Sau nhiều thập kỷ chiến tranh, Afghanistan có tỷ lệ biết chữ thấp nhất trên thế giới là 43%.
Chỉ hơn một nửa số nam giới 15 tuổi có thể đọc và viết, trong khi tỷ lệ nữ giới thấp hơn nhiều, chưa đến một phần ba.
8. Nhiều người mất nhà
Ít nhất 389.645 người Afghanistan, 59% trong số đó là trẻ em, mất nhà cửa từ ngày 1 tháng 1 đến ngày 24 tháng 7 năm nay, theo Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên hợp quốc (ocha). Chỉ trong tháng 6, 109.000 người ở nước này đã mất nhà cửa.
<3 19.500), wardak (19.000), daykundi (18.300), laghman (18.000) và helmand (17.000).
9. Nhiều người tị nạn từ các nước láng giềng
Theo báo cáo mới nhất từ Cao ủy Liên hợp quốc về Người tị nạn (unhcr), tổng số người tị nạn Afghanistan trên toàn thế giới vào năm 2020 là 2,6 triệu người.
Gần 86% trong số những người tị nạn đã đăng ký này sống ở ba quốc gia láng giềng của Afghanistan và 12% sống ở châu Âu.
Gần đây, một số quốc gia châu Âu, bao gồm Đức, Hà Lan, Pháp, Phần Lan, Thụy Điển và Na Uy, thông báo họ sẽ tạm ngừng nỗ lực trục xuất những người xin tị nạn khỏi Afghanistan. Động thái này cũng nhằm thừa nhận tình hình an ninh đang xấu đi nhanh chóng ở Afghanistan.
10. Taliban hiện kiểm soát những gì?
Vào ngày 15 tháng 8, Taliban đã bao vây Kabul và tham gia vào các cuộc đàm phán để thành phố đầu hàng trong hòa bình.
Trong tuần qua, nhóm chiến binh đã giành quyền kiểm soát 26 thành phố thủ phủ của tỉnh bao gồm Mazar-e-Sharif, Jalalabad, Khost, Sarpur, Shebergan, Aybak, Kunduz, Talucan, Plehumri và các thành phố khác, Farah, zaranj .. .
Kể từ một loạt các cuộc tấn công vào tháng 5, Taliban đã chiếm lĩnh những vùng đất rộng lớn ở vùng nông thôn Afghanistan, đồng thời với việc quân đội nước ngoài rút khỏi Afghanistan.
Taliban đã tiến công nhiều phần của Afghanistan, giành quyền kiểm soát các thủ phủ chính của tỉnh và các khu vực biên giới.
