Chùa có một vai trò quan trọng trong đời sống tâm linh, nhưng trong quan niệm hành xử của ông cha ta, người đi tu ở chùa tụt hậu so với vị trí của người xuất gia ở đình và ngoài chợ, như một bài ca dao phổ biến: “Tiên sinh tu tại nhà / mồng hai tu chợ, mồng ba tu trong chùa ”. chữ “tu” không chỉ có nghĩa là sửa chữa, khắc phục những khuyết điểm, sai sót để hoàn thiện nhân cách mà còn bao hàm ý nghĩa tự rèn luyện, rèn luyện, nâng cao phẩm chất cá nhân phù hợp với các giá trị cá nhân, tích cực, tiến bộ, phù hợp với chuẩn mực văn hóa cộng đồng, đạo đức xã hội. . .
gia đình là cái nôi hình thành và nuôi dưỡng nhân cách con người từ khi sinh ra đến cuối đời. Trừ một số ít người thích sống độc thân, tìm lối sống không chồng con, còn lại đại đa số muốn gia đình là “chốn đi về, chốn về” trong suốt cuộc đời. cuộc sống mà để xây dựng tổ ấm thực sự thì không ai khác, chính bản thân mỗi người phải “tu tại gia”, tức là phải tự mình dưỡng tâm, tu thiện, bỏ thói hư tật xấu để làm việc thiện. trở thành một thành viên tốt của gia đình. “Tu tại gia” còn được hiểu là mỗi người cần nhận thức đúng đắn bổn phận và bổn phận của mình để làm tròn “vai trò” như người xưa đã dạy: đối với cha mẹ thì “một lòng kính mẹ, hiếu kính cha mẹ / hiếu thuận với cha mẹ. ”. có hiếu thì mới có đạo “; với anh chị em trong nhà:” anh em như lành, hay hư, giữ gìn, xấu xa hay bênh vực “; với vợ chồng thì giữ trọn lòng trung thành, bao dung:” nếu anh em. chặt cây, bạn sẽ chặt cây non. / đạo chồng nghĩa vợ giận con mới thương “; với con cái:” uốn cây từ nhỏ / dạy từ nhỏ “…
Đối với mỗi người, mặc dù rất cần “trồng tại gia” nhưng chưa đủ mà còn phải “trồng ngoài chợ”. chợ là nơi trao đổi, mua bán hàng hoá, trao đổi giữa con người với nhau. xét cho cùng, đình cũng là nơi gặp gỡ của một số người cùng chung một dòng họ. dễ nảy sinh tâm lý “mẹ nào con nấy hát hay”, dễ “làm nũng” theo kiểu “đóng cửa bảo ban”. nhưng đi chợ, tức là đến một nơi đông đúc với mọi thành phần trong xã hội, con người phải tiếp xúc, xử lý với nhiều mối quan hệ, nhiều tình huống ứng xử đa dạng và phức tạp hơn. trong môi trường giao tiếp phong phú đó, những người khéo léo, khôn ngoan, tháo vát, dũng cảm và nhân hậu càng bộc lộ rõ tính cách của mình. Người xưa từng đúc rút kinh nghiệm: “khôn tìm vợ giữa chợ búa / gái khôn tìm chồng giữa ba quân”. do đó, “tu dưỡng thị phi” nói chung là rèn luyện, tu dưỡng tâm tính trong môi trường xã hội phức tạp, để con người dễ dàng trưởng thành, tiến bộ về nhân cách.
“tại gia” liên quan đến việc ghi nhớ và giáo dục mọi người có trách nhiệm với gia đình, tổ tiên và cội nguồn của họ. “Chợ tu” muốn gửi gắm thông điệp mọi người phải biết “học ăn, học nói, học gói, học mở”, biết cư xử đúng mực nơi đông người, nơi công cộng. “tu tại gia, tu chợ” nghĩa là tu nhân tích đức cả đời chứ không phải ngày một ngày hai, chỉ có chí tiến thủ mới có nguyện vọng trở thành người tốt trong gia đình, người công dân có ích cho xã hội.
cũng như “thực hành tu viện” đã có một giáo lý và giáo luật được hình thành rõ ràng, để chúng có thể được ghi nhớ và thấm nhuần để một ngày nào đó đạt đến giác ngộ. Nói như vậy không phải là hạ cấp “xuất gia tu học”, mà trong quá trình tu học này, tăng ni phật tử cũng phải nghiêm khắc, khắc khổ tu học. nhưng đối với đại đa số con người sống trên cõi đời này, “tu tại gia”, “tu thân” là những hình thức “tu thân” thiết thực, có ý nghĩa và hiệu quả để không ngừng góp phần hoàn thiện các phẩm chất đạo đức. , bản lĩnh cá nhân và xây dựng cơ sở văn hóa, xã hội lành mạnh, văn minh.
anh thao