Tuyến nước bọt hoạt động thế nào? | Vinmec

Về mặt cấu trúc, tuyến nước bọt là các tuyến ngoại tiết có ống dẫn và nang sản xuất nước bọt:

U nang tuyến nước bọt

Các tế bào tiết hợp nhất thành các tuyến nang và dẫn lưu vào hệ thống ống dẫn. U nang tuyến nước bọt được phân loại thành u nang nhầy, u nang nước và u nang hỗn hợp tùy theo loại tế bào tiết của u nang. Mỗi nang bao gồm một dãy tế bào được bao bọc bởi màng đáy, bên ngoài là các tế bào biểu mô cơ, chúng co bóp để đẩy nước bọt vào ống dẫn.

Ống dẫn nước bọt

Các ống dẫn nhỏ hợp nhất để tạo thành các ống liên ổ, hoặc các ống liên ổ, đi đến ống chính và thoát vào khoang miệng. Các bức tường của các ống dẫn lớn giống như biểu mô niêm mạc miệng, biểu mô vảy phân tầng không sừng hóa.

Chức năng của ống dẫn nước bọt bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, chủ yếu là do nhu động nhịp nhàng của các cơ xung quanh ống dẫn nước bọt. Số lượng, thành phần và độ pH của nước bọt thay đổi theo độ tuổi và các nguyên nhân thứ phát. Khi bị rối loạn phản xạ thần kinh, cơ chế điều tiết nước bọt bị mất cân bằng, dẫn đến cơ chế giảm hoặc tăng tiết nước bọt.

Phân loại tuyến nước bọt

Các tuyến nước bọt bao gồm ba cặp tuyến lớn: tuyến mang tai, tuyến dưới hàm và tuyến dưới lưỡi. Ngoài ra, còn có thêm các tuyến nước bọt nằm rải rác ở niêm mạc miệng, tập trung ở môi dưới, hai bên lưỡi, dưới lưỡi.

Tuyến nước bọt mang tai

Tuyến nước bọt mang tai là một tuyến nước bọt nhầy, là tuyến lớn nhất trong số các tuyến nước bọt.

Các tuyến nằm ở góc của cằm và kéo dài đến mức của xương gò má trước tai. Mỗi tuyến mang tai bao quanh xương hàm trên và tiết nước bọt vào miệng thông qua các ống dẫn hẹp (hoặc ống dẫn) để hỗ trợ nhai, nuốt và bắt đầu tiêu hóa thức ăn.

Mặc dù là tuyến lớn nhất nhưng tuyến nước bọt mang tai chỉ sản xuất khoảng một phần tư tổng lượng nước bọt hàng ngày

Tuyến dưới hàm

Tuyến nước bọt lớn thứ hai sau tuyến nước bọt mang tai, là một tuyến hỗn hợp có ống tiết là ống Wharton.

Như tên cho thấy, tuyến nước bọt dưới hàm nằm dưới hàm, bên dưới răng sau và tuyến dưới lưỡi; nằm dưới lưỡi ở sàn miệng.

Về kích thước, mỗi tuyến nặng khoảng 15 gam và chiếm khoảng 60-67% lượng nước bọt không bị kích thích. Khi bị kích thích, sự tiết nước bọt ở hàm dưới giảm và lượng nước bọt mang tai tăng lên 50%.

Các tuyến nước bọt dưới hàm dưới tiết nước bọt vào miệng thông qua các foramen Wharton (có thể nhìn thấy bằng mắt thường) ở gốc của răng cửa hàm dưới ở đáy lưỡi.

Tuyến nước bọt dưới lưỡi

Tuyến dưới lưỡi là một tuyến nước bọt hỗn hợp bao gồm nhiều tuyến nhỏ nằm dưới lưỡi trong miệng. Các tuyến dưới lưỡi chủ yếu tiết ra chất lỏng có chứa ptyalin, giúp phân giải tinh bột thành đường ăn.

Related Articles

Back to top button