Trong lịch sử triết học, quan hệ giai cấp và đấu tranh giai cấp đã có nhiều quan niệm khác nhau. Coi đấu tranh giai cấp là vĩnh cửu, tuyệt đối hay phủ nhận quá trình đấu tranh giai cấp trong lịch sử. Vậyđấu tranh giai cấp là gì? Đấu tranh giai cấp đóng vai trò gì?
Đấu tranh giai cấp là gì?
Đấu tranh giai cấp là sự căng thẳng hoặc đối kháng tồn tại trong xã hội do sự cạnh tranh về lợi ích và mong muốn kinh tế xã hội giữa các giai cấp khác nhau.
Sự xuất hiện các giai cấp trong xã hội là tất yếu khách quan, bởi vì lực lượng sản xuất phát triển dẫn đến công hữu hóa tư liệu sản xuất; trong xã hội có giai cấp tất yếu dẫn đến đấu tranh giai cấp; giai cấp vô sản chỉ có thể hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình khi đủ các điều kiện khách quan và chủ quan.
Đấu tranh giai cấp là một quá trình cải biến xã hội, nó không chỉ giải quyết mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất, mà còn giải quyết mâu thuẫn giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng, nó có chức năng cải tạo bản thân các giai cấp tiến bộ và cách mạng.
p>
Vai trò của đấu tranh giai cấp
Chúng ta đã học về đấu tranh giai cấp là gì? Qua phân tích trên, đấu tranh giai cấp có những chức năng sau:
-Là một trong những động lực phát triển của xã hội có giai cấp
Cuộc đấu tranh giai cấp tất yếu sẽ dẫn đến một cuộc cách mạng xã hội, thay thế phương thức sản xuất cũ bằng một phương thức sản xuất mới tiến bộ hơn. Phương thức sản xuất mới ra đời đã mở ra một lĩnh vực mới cho sự phát triển của nền sản xuất xã hội. Đến lượt nó, sản xuất phát triển sẽ trở thành động lực phát triển của toàn bộ đời sống xã hội.
– Đấu tranh giai cấp giúp loại bỏ các thế lực phản động, lạc hậu, đồng thời làm chuyển hóa bản thân giai cấp cách mạng.
Ví dụ giai cấp tư sản cuối chế độ phong kiến và giai cấp cách mạng ở thời kỳ đầu chủ nghĩa tư bản. Giai cấp vô sản ngay khi ra đời đã giương cao ngọn cờ của một giai cấp cách mạng chống áp bức, bóc lột.
Giai cấp nào đại diện cho phương thức sản xuất mới thì giai cấp đó sẽ lãnh đạo cách mạng. Những thành tựu của nhân loại về phát triển lực lượng sản xuất, cách mạng khoa học và công nghệ, cải cách dân chủ và tiến bộ xã hội… không tách rời cuộc đấu tranh giữa giai cấp tiến bộ với các thế lực phản động thù địch. /p>
– Cuộc đấu tranh giữa giai cấp vô sản và giai cấp tư sản là cuộc đấu tranh cuối cùng trong lịch sử xã hội có giai cấp.
Đây là một cuộc đấu tranh khác về chất so với bất kỳ cuộc đấu tranh nào trước đây trong lịch sử. Vì mục tiêu của nó là thay đổi căn bản sở hữu tư nhân thông qua sở hữu xã hội.
+ Trước khi giành chính quyền, nội dung đấu tranh giai cấp giữa giai cấp vô sản và giai cấp tư sản là đấu tranh kinh tế, đấu tranh tư tưởng và đấu tranh chính trị.
+ Sau khi giành chính quyền (như nước Nga sau Cách mạng Tháng Mười, Việt Nam sau Cách mạng Tháng Tám) và thiết lập chuyên chính vô sản, mục tiêu và hình thức đấu tranh giai cấp cũng thay đổi.
Mục tiêu đấu tranh sau khi giành chính quyền là giữ vững thành quả của cách mạng, xây dựng và củng cố chính quyền nhân dân, tổ chức quản lý sản xuất, quản lý xã hội bảo đảm tạo ra năng suất lao động xã hội cao hơn. xã hội định hướng, dân chủ, văn minh.
Tính tất yếu của đấu tranh giai cấp trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội
Ở những nước giai cấp vô sản đã giành được chính quyền, cuộc đấu tranh giữa giai cấp vô sản và giai cấp bóc lột vẫn tiếp tục diễn ra vì những lý do cơ bản sau:
– Các giai cấp bóc lột đã mất quyền lực ra tay đặc biệt quyết liệt nhằm giành lại quyền lực, giành lại quyền lợi và của cải đã mất.
– Sau khi giai cấp vô sản lên cầm quyền rất lâu, cơ sở vật chất để phát sinh giai cấp bóc lột và phân chia giai cấp vẫn còn.
Vì vậy, giai cấp công nhân phải tổ chức, xây dựng hệ thống quan hệ xã hội mới phù hợp với yêu cầu phát triển lực lượng sản xuất hiện đại và phát triển kinh tế theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Bên cạnh đó, giai cấp vô sản phải từng bước khắc phục những tư tưởng, tâm lý, tập quán văn hóa lạc hậu của xã hội cũ còn in đậm trong đời sống tinh thần của xã hội.
– Chủ nghĩa đế quốc nước ngoài và các thế lực thù địch, phản động luôn cấu kết với các thế lực thù địch trong nước âm mưu lật đổ chính quyền nhân dân, cản trở thành quả của sự nghiệp cách mạng xã hội chủ nghĩa ở nước ta.
Ở Việt Nam, đấu tranh giai cấp trong thời kỳ quá độ hiện nay cũng là một tất yếu. Do bối cảnh lịch sử của quá trình hình thành giai cấp và điều kiện mới của xu thế quốc tế hóa, đấu tranh giai cấp ở Việt Nam có những đặc điểm riêng.
